Ieder mens draagt een familiegeschiedenis met zich mee.
Relaties en relatiepatronen tussen familieleden van vroeger en nu kunnen een invloed hebben op jouw levensverhaal: thema’s waar je persoonlijk mee worstelt, zijn immers vaak gebed in oude patronen die van generatie op generatie worden overgedragen. Persoonlijke valkuilen zijn dus vaak gelinkt aan oude generatiepatronen die binnen jouw familiesysteem nog actief zijn. Deze oude patronen vragen om verduidelijking en verheldering.
Voorbeelden van vastgeroeste patronen en verstrikkingen binnen een familiesysteem, zijn:
- onverwerkte gevoelens als gevolg van nare gebeurtenissen.
Deze kunnen zijn: verlieservaringen (het jong overlijden van een ouder of een kind), oorlogservaring bij één van de grootouders, moeilijke scheiding van ouders, ernstige ziektes of ongevallen, grensoverschrijdend gedrag, etc.
- terugkerende relationele patronen
Bv. het herhalen van patronen in partnerkeuze, overeenkomstig deze van moeder of vader, of net het halsstarrig afzetten tegen om koste wat het kost te vermijden dat de geschiedenis zich herhaalt.
Deze onverwerkte gevoelens binnen een familiesysteem, kunnen een belasting vormen voor de later geboren kinderen. Zij dragen dan letterlijk mee ‘de last van het systeem’ (de onverwerkte gebeurtenissen, ervaringen en gevoelens). Hierdoor kunnen we dus reeds bij geboorte onbewust en onbedoeld belast worden met bepaalde thema’s (angst, onzekerheid, etc). Deze thema’s kunnen in ons levensverhaal spelen, waardoor we soms uit balans zijn.
Via familieopstellingen kan je inzichten krijgen in deze familiethema’s, ze aan het licht brengen waardoor vastzittende blokkades zich kunnen opheffen. Via het bewust worden van wat er speelt, kan je oude stukken waar jij niet (meer) voor kiest, loslaten. Het gaat om verantwoordelijkheid nemen voor jouw ware plaats binnen het systeem.
Familieopstellingen zijn een vorm van psychotherapie, systemisch werk, die in West-Europa geherintroduceerd werd door de Duitse psychotherapeut Bert Hellinger (1925-2019). Inmiddels zijn er binnen het systemisch werk tal van scholen en verfijningen ontstaan met als gemeenschappelijk doel: het zichtbaar maken van niet-direct zichtbare relaties en patronen tussen mensen.
De opstellingsmethode wordt ook toegepast in organisaties, bijvoorbeeld om te onderzoeken waarom er stagnaties zijn in de ontwikkeling van een organisatie of waarom bepaalde conflicten telkens terugkeren. Er wordt in dit verband niet gesproken van een familieopstelling maar van een organisatieopstelling.